Cuối năm mua vôi để làm gì? Giải mã ý nghĩa phong tục dân gian này

Chắc hẳn ai cũng đã từng nghe qua câu “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”. Đây là một phong tục tâm linh trong năm mới để cầu bình an, may mắn mà mọi nhà đều thực hiện. Vậy cuối năm mua vôi để làm gì? Cùng tìm hiểu kỹ hơn về câu nói này và ý nghĩa dân gian của phong tục nhé!

Đầu năm mua muối có ý nghĩa gì?

“Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, bởi thế dân gian ta có rất nhiều phong tục tập quán. Trong đó đầu năm mua muối là một trong những điều truyền thống dân ta thường thực hiện. Vậy, đầu năm mua muối có ý nghĩa gì?

Người xưa có quan niệm muối mặn có thể chống xú uế, xua đuổi tà ma và mang lại nhiều may mắn. Việc mua muối đầu năm có ý nghĩa trong văn hóa ẩm thực và cả tình cảm. Vị mặn mà của muối sẽ mang lại sự đậm đà cho mối quan hệ gia đình gia đình, vợ chồng, con cái thuận hòa.

Muối và gạo là thực phẩm không thể thiếu trong căn bếp của người Việt Nam. Đây là biểu tượng của sự no đủ, đóng một vị trí quan trọng trong đời sống hằng ngày. Đồng bào Bắc bộ thường đong bát muối đầy tới tận ngọn chứ không gạt ngang miệng bát để bằng phẳng.

Bên cạnh việc đầu năm mua muối, mọi người còn có quan niệm cuối năm phải mua vôi. Vậy, cuối năm mua vôi để làm gì?

Cuối năm mua vôi để làm gì?

Vôi có tên gọi hóa học là Canxi Hydroxit – chất rắn ở dạng tinh thể không màu hoặc có màu trắng. Khi hòa tan trong nước sẽ tạo ra dung dịch Canxi Hydroxit, sử dụng phổ biến trong công nghiệp. Thường xuyên dùng trong các lĩnh vực xây dựng, xử lý nước, tẩy rửa, sản xuất phân bón,… Và đây là vật liệu của phong tục cuối năm mua vôi trong dân gian ta.

Tại sao đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi

Mua vôi vào cuối năm sẽ dùng cho việc xây nhà, ăn trầu, rải bốn góc nhà xua đuổi tà,… Vì thế chỉ mua vào cuối năm để chuẩn bị cho một năm mới suôn sẻ, đầy may mắn.

Ai cũng tránh mua vôi vào đầu năm vì quan niệm “bạc như vôi”. Nên chỉ mua muối vào năm mới để thêm ấm nồng và tránh hiểm nguy, hiềm khích cũng như rạn nứt. Đây là đáp án cho vấn đề tại sao đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi để làm gì.

Niềm tin trong dân gian

Sự tích cây nêu có đoạn đức Phật mách cho họ cách ném tỏi, rắc vôi bột về phía lũ quỷ. Vì thế dân gian Việt nam ta quan niệm vôi có tác dụng trừ tà, ngăn ma quỷ. Đây xem như chiếc bùa – sự bảo vệ của thần Phật dành cho con người trước tà ma.

Tuy nhiên, vào cuối năm, khi ông Công ông Táo chầu trời, lũ quỷ lại có thể thừa cơ hội gây rối. Để tự bảo vệ, nhiều gia đình mua vôi bột về rắc 4 góc vườn và phía cổng. Đây là cách đuổi tà ma khỏi lãnh thổ cũng là xua đi những rủi ro, đen đủi trong năm cũ.

Mua vôi cuối năm có tác dụng gì?

Đáp án của việc cuối năm mua vôi để làm gì còn là dùng cho việc xây dựng. Vôi sẽ dùng sơn quét lại căn nhà, tường cổng sạch sẽ, để chuẩn bị đón một năm mới an lành. Việc quét vôi cho ngôi nhà cũng thể hiện sự khởi đầu, khắc phục những thất bát, để mọi việc thêm suôn sẻ.

Quan điểm khác về phong tục

Ngoài ra, còn có quan điểm khác trong phong tục đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi. Đó là mua muối đầu năm nhằm để cha mẹ nhắc nhở con cái tiết kiệm dành tiền xây nhà cuối năm. Vì theo quan niệm của người Bắc, “tậu trâu, lấy vợ, làm nhà” là ba việc quan trọng nhất đời.

Tìm hiểu thêm: Tháng Giêng có nên mua quần áo không?

Quan niệm về “ông bình vôi”

Cũng có quan điểm khác về cuối năm mua vôi để làm gì là để tiếp thêm cho “ông bình vôi”. Đây là vật dụng chuyên dụng để vôi ăn trầu bằng sành sứ của các cụ già Việt Nam.

Như đã nói về việc vôi có thể đuổi ma quỷ, ông bình vôi cũng rất quan trọng. Khi lấy vôi trong bình cần cẩn thận, dùng dao lấy vôi không được ngoáy chìa vôi vào lòng ông. Bởi làm thế sẽ bị cồn cào ruột gan nên chỉ được dùng chìa đưa thẳng rồi rút ra.

Việc này sẽ giúp miệng bình mỗi ngày một đầy, thành vành khuyên, để trở trời sẽ tự lóc ra. Sau đó người ta sẽ dùng dao khứa chân rồi đem xâu vào dây treo trước cửa nhà để trừ tà, xả xui.

Đây được xem là vật thiêng liêng nên lúc nào cũng phải cho ông bình vôi ăn no. Nhưng vì ý nghĩa “bạc như vôi” nên chỉ cho ông ăn vào cuối năm chứ không thực hiện khi đầu năm mới.

Bài viết trên của Seoul Academy đã giải thích chi tiết vấn đề cuối năm mua vôi để làm gì. Hãy thực hiện theo phong tục này để giúp gia đình luôn thuận hòa và may mắn ngập tràn.