Nên chọn nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội?

Nên chọn nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội không chỉ là mối lo của các bạn trẻ, mà còn là nỗi bận tâm với các bật phụ huynh. Điều này ảnh hưởng đến tương lai và sự phát triển lâu dài của con em. Vậy nên làm sao giữa cái mình thích và cái nhu cầu xã hội?

So sánh yếu tố chọn nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội

Chọn ngành nghề là một quá trình khám phá và chúng ta cần thực sự thấu hiểu chính bản thân của mình. Đặc biệt, trước những thay đổi và phát triển chóng mặt của xã hội. Các bạn trẻ cần phải định hướng từ sớm để tập trung rèn luyện, trau dồi bản thân cho mục đích tương lai.

Bên cạnh những hiện tượng chọn nghề theo thị hiếu xã hội thì cũng có không ít những bạn trẻ quyết tâm chọn nghề theo đam mê, sở thích của bản thân mình. Để giúp bạn có thể dễ dàng hình dung và hiểu hơn hơn, chúng ta có thể tham khảo phân tích so sánh về những khía cạnh nổi bật của hai yếu tố này.

Ưu và nhược điểm khi chọn nghề theo đam mê

Đam mê ảnh hưởng sâu sắc đến sự lựa chọn của con người, kể cả lựa chọn ngành nghề công việc. Khi cân nhắc nên lựa chọn ngành nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội, nhiều người theo tiếng gọi con tim vì:

• Tạo động lực và hứng thú: Khi bạn làm việc trong lĩnh vực mà bạn đam mê, bạn sẽ tự động có động lực và hứng thú cao hơn. Điều này giúp bạn tự hào với công việc của mình và tận hưởng quá trình làm việc.
• Sự phát triển cá nhân: Khi bạn yêu thích công việc mình chọn, bạn sẽ tự động tìm kiếm cách để nâng cao kỹ năng và kiến thức của mình. Bạn sẽ đầu tư thời gian và nỗ lực để trở thành chuyên gia trong lĩnh vực của mình, và điều này đồng nghĩa với sự phát triển cá nhân.
• Đam mê thúc đẩy sự sáng tạo: Khi bạn yêu thích công việc của mình, bạn sẽ dễ dàng tìm ra các ý tưởng mới, cải tiến và giải pháp sáng tạo để thực hiện công việc một cách tốt hơn. Điều này giúp bạn nổi bật trong lĩnh vực, ngành nghề mình đã chọn.
• Tăng cường hiệu suất làm việc: Nếu chọn nghề theo đúng sở thích, bạn sẽ có xu hướng làm việc với tinh thần cao, tận hưởng quá trình và đạt được kết quả tốt hơn. Điều này dẫn đến tăng cường hiệu suất làm việc và đạt được thành công trong công việc của mình.
• Sự hài lòng và hạnh phúc: Khi theo đuổi công việc mình thích, bạn sẽ cảm thấy hài lòng và hạnh phúc với công việc của mình. Bạn sẽ trải nghiệm sự thỏa mãn và niềm vui mỗi khi thực hiện công việc và đóng góp vào lĩnh vực mà bạn yêu thích.
• Khả năng vượt qua khó khăn: Chỉ khi có sự yêu thích cho công việc, bạn mới có đủ sự kiên nhẫn và sự quyết tâm để vượt qua những khó khăn và thách thức. Bạn sẽ có sự kiên trì và sẽ không dễ bỏ cuộc khi gặp trở ngại.

Và song song những ưu điểm khi các bạn chọn nghề theo đam mê thì vẫn còn tồn tại những nhược điểm, rủi ro không thể bỏ qua. Đặc biệt, khi không xác định được hoàn cảnh gia đình, năng lực bản thân mà chỉ nuôi dưỡng đam mê có thể khiến bạn và gia đình kiệt quệ. 

Đến khi gia đình không còn đủ điều kiện để giúp đỡ bạn, từ bỏ là chuyện sớm muộn. Đôi khi, ngành nghề bạn theo đang trong giai đoạn bão hòa, nguồn nhân lực quá nhiều dẫn đến thất nghiệp là điều dễ xảy ra. Nếu có tìm được, thì mức lương sẽ thấp không đủ đáp ứng cuộc sống mỗi ngày do cung (về nguồn lao động) lớn hơn cầu. 

Ưu và nhược điểm khi chọn nghề theo nhu cầu xã hội

Đời sống xã hội được nâng cao, từ đó các ngành nghề được tạo ra đa dạng phổ biến để đáp ứng thị hiếu của người dân. Có nghề mới được tạo ra, đem đến thu nhập tốt (Youtuber, Tiktoker, Review-er,…), cũng có ngành nghề mất đi hoặc bị thay thế bởi máy móc, công nghệ. 

Cũng vì thế, giữa việc nên lựa chọn nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội, nhiều người chọn lý trí và theo xu hướng công việc hiện tại. Hướng đi này thường được chọn vì:

• Cơ hội việc làm tăng: Thị trường đang rất cần những người đáp ứng được một số công việc nhất định. Đó có thể là xu hướng ở hiện tại hoặc tương lai. Nhìn chung, khi chọn theo nhu cầu của xã hội, cơ hội việc làm của bạn lớn do đáp ứng được yêu cầu và tính “khan hiếm” của thị trường lao động.
• Thu nhập tốt: Đi cùng với cơ hội cao, nếu chọn theo nhu cầu thị trường, thường bạn sẽ chọn được những công việc có mức lương tốt. Chẳng hạn, ở thời điểm các nhóm ngành ngân hàng đang hot, mức lương của những người theo đuổi nghề này có thể gấp 2 hoặc 3 lần so với những nhân sự khác ở vị trí tương đương. 

Tuy nhiên, chọn nghề theo cách này cũng có những rủi ro nhất định. Một số nhóm ngành hot ở thời điểm hiện tại nhưng có thể bão hòa trong tương lai. Do đó, bạn cần thật sự cân nhắc, phân tích kỹ nhu cầu khi chọn nghề. 

• Phát triển chuyên môn và cá nhân: Nhiều người cân nhắc nên chọn nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội đã quyết định theo vế thứ hai vì lý do này. Với những công việc thị trường cần, các khóa học được mở ra thường xuyên. Nhiều trường đại học lớn hoặc các lớp đào tạo chuyên môn giúp bạn nâng cao kiến thức. 

Ví dụ điển hình như khi nghề spa, thẩm mỹ ngày càng hot, bạn dễ dàng tìm được một đơn vị đào tạo nghề bất kể ở thành phố hay nông thôn. Tuy nhiên, bạn cần cân nhắc kỹ để chọn được cơ sở đào tạo chất lượng. Hãy xem xét đến nhiều yếu tố như giáo viên, giảng dạy, giáo trình, cơ sở vật chất và nhiều tiêu chí khác để thực sự chọn được trung tâm nghề tốt. 

Click vào đây nếu bạn cần giúp đỡ về thông tin khóa học

Những nhóm nghề theo nhu cầu xã hội có tiềm năng, ưu điểm rất lớn nhưng còn khá nhiều những nhược điểm cần người trẻ chú ý. Đặc biệt, không phải ai cũng may mắn tìm được cho mình một công việc phù hợp. “Nghề chọn người” và bất giác chúng ta lựa chọn một công việc khác hẳn những gì mình đã theo đuổi trong quá khứ. 

Áp lực từ gia đình, cái nhìn của xã hội khiến ta chùn bước. Nén lại sở thích khao khát, rẽ qua con đường được định sẵn. 

Bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi, chán nản giữa hàng núi công việc bị dồn lại. Không có đam mê để duy trì nhiệt huyết bởi vốn từ khi bắt đầu, đây không phải công việc mà bạn mong ước.

Không chỉ vậy, không phân tích kỹ và chỉ chọn nghề hot ở hiện tại còn khiến bạn đối diện với nguy cơ thất nghiệp do bão hòa ngành trong tương lai. Chính điều này khiến nhiều người trẻ mệt mỏi vì học ngành không đúng sở thích và ra trường vẫn không có việc làm ổn định.

Nên chọn nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội?

Đây dường như là câu hỏi thường trực với nhiều học sinh và các bậc phụ huynh. Nhiều cha mẹ định hướng con cái nhưng quên đi sở thích của con em mình. Phía ngược lại, các bạn học sinh chỉ nhìn vào tương lai màu hồng khi theo đuổi công việc đam mê mà không đánh giá thị trường chung. 

Vậy nên điều cần thiết nhất là chúng ta cần biết dung hòa và điều tiết giữa sở thích và xu thế hiện hành trong việc chọn ngành nghề. Điều đó sẽ giúp bạn có thể tiếp diễn và nuôi dưỡng đam mê một cách đúng đắn và lâu dài nhất.

Cách chọn nghề đúng đắn phù hợp cả đam mê và nhu cầu xã hội

Có nhiều người đánh đổi mơ ước cho hiện thực cuộc sống khó khăn, vài người dũng cảm kiên trì bước theo đam mê. Vậy đâu mới là điều đúng đắn?  Thay vì thắc mắc nên chọn nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội, bạn hoàn toàn có thể tìm được công việc đáp ứng cả 2 yêu cầu này. 

Tìm hiểu và xác định ngành nghề kết hợp đam mê với nhu cầu xã hội

Bạn cần xác định bản thân thích gì và nhu cầu thị trường ra sao. Giả sử, bạn thích vẽ và đam mê với hội họa. Để trở thành họa sĩ thì chi phí cao và công việc dường như khó theo đuổi đến cùng. Trong tình huống này, bạn có thể cân nhắc học đồ họa, thiết kế thời trang, thiết kế phần mềm/ứng dụng, designer. Như vậy, bạn đã có thể kết hợp được đam mê và nhu cầu xã hội.

Tìm hướng đi phù hợp với bản thân 

Thời đại công nghệ phát triển, người trẻ thường mắc kẹt trong mớ suy nghĩ hỗn độn nên chọn nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội. Rồi bế tắc, lo lắng thiệt hơn khi phải lựa chọn một trong hai. Đừng ngại ngần, bạn hoàn toàn có thể tìm kiếm sự giúp đỡ, khi vẫn còn đang hoang mang lo lắng. 

• Chia sẻ với giáo viên, tiền bối, những người có kinh nghiệm chuyên môn. 
• Ưu tiên xác định thế mạnh, sở trường của bản thân.
• Thường xuyên tham gia các hoạt động, tiến hành nghiên cứu. 
• Không ngừng cập nhật xu thế phát triển của xã hội
• Tìm hiểu những ngành nghề tiềm năng liên quan đến đam mê của bản thân.
• Đặt mục tiêu nhất định và hoàn thành nó.

Xem thêm: Những yếu tố ảnh hưởng đến lựa chọn nghề nghiệp mà bạn nên cân nhắc

Lợi ích của việc kết hợp cả hai yếu tố đam mê và nhu cầu xã hội

Việc lựa chọn được công việc đúng với sở thích, vừa hợp với nhu cầu xã hội là cách chúng ta sống vui vẻ mỗi ngày. Bạn có thể tạo thu nhập, thoả cháy đam mê, việc đi làm mỗi ngày sẽ không còn là gánh nặng.

Khi làm việc trong lĩnh vực mà bạn đam mê và đồng thời mang lại giá trị cho xã hội, bạn sẽ trải nghiệm sự hài lòng và niềm vui từ công việc của mình. Điều này tạo động lực và sự cam kết cao hơn, giúp bạn phát triển sự nghiệp và đạt được thành công bền vững.

Kết hợp cả hai yếu tố này cũng giúp bạn tận hưởng quá trình làm việc. Bạn cảm thấy công việc có ý nghĩa và giá trị đối với mọi người và cộng đồng xung quanh, từ đó tạo ra một tinh thần làm việc tích cực và tràn đầy năng lượng hàng ngày.

Một lợi ích khác là khả năng phát triển sự nghiệp. Khi bạn làm việc trong lĩnh vực kết hợp cả đam mê và nhu cầu xã hội, bạn có khả năng tiến xa hơn, vượt qua khó khăn và đạt được thành công. Bạn sẽ có thể ảnh hưởng tích cực đến xã hội và đóng góp cho cộng đồng một cách ý nghĩa.

Học tập và trao dồi kiến thức, bạn sẽ phải không đắn đo trước việc nên chọn nghề theo đam mê hay nhu cầu xã hội. Kết hợp phân tích nhu cầu thị trường và cân đối với sở thích giúp bạn tìm được công việc phù hợp nhất.